Paskalya Nedir? 

 
Her yıl Nisan ayında tekrar gündeme gelen Paskalya Bayramı’nın Hristiyanlar için dini bir bayram olduğu bilinse de, kutlanma gerekçesi ve anlamı birçok kişi tarafından merak edilmektedir. Hristiyan inancına göre, İsa’nın çarmıha gerilmesinden sonra üçüncü gün dirilerek tekrar hayata dönmesi, Paskalya Bayramı’nın temel taşını oluşturmaktadır. Bu olay, Hristiyanlık inancında kurtuluşun ve yeniden doğuşun bir sembolü olarak değerlendirilir. 

İlk Paskalya kutlamasının 2. yüzyılda gerçekleştirildiği düşünülse de bu konuda kesin bir bilgi mevcut değildir; araştırmacılar, İsa’nın dirilişinin anılmasının çok daha önce olduğunu kabul etmektedir. İngilizcede ” Easter ” olarak adlandırılan Paskalya Bayramı’nın kökeninin Almanca “Ostern” kelimesine, bahar ve bereketin Anglo-Sakson tanrıçası Eostre’ye (bazı kaynaklarda Eoastrae olarak da geçer) dayandığına inanılmaktadır.

Bahar günlerinde dünyanın dört bir yanında ve ülkemizde de Paskalya Bayramı’yla ilgili yumurta ve tavşan temaları ile kutlandığına şahit oluyoruz. Peki, tavşan ve yumurta neden bu kadar önemli? Eski Alman mitolojisinde tavşan, Eostre adlı doğurganlık ve bahar tanrıçasının simgesi olarak kabul edilir. Hristiyan felsefesi ile bir araya geldiğinde, Eostre festivali ve tavşan sembolü de Paskalya’ya dahil edilmiştir. Tavşanın yumurtaları taşıdığına dair inanç ise doğurganlık ve bereketle ilişkili olmasından kaynaklanmaktadır. Bu nedenle, tavşan Paskalya’nın bir sembolü haline gelmiştir. 

Hristiyanlık öncesi dönemlerde bile doğurganlık sembolü olan yumurtaların hediye edilmesi ve çeşitli şekillerde süslenmesi yaygın bir gelenekti. Hristiyanlık ile birlikte, yumurtalar özellikle İsa’nın dirilişini simgelemek amacıyla Paskalya Bayramı’nın bir parçası olmuştur.

Paskalya Bayramı Ne Zaman Kutlanır? 

 
Hristiyanlıkta hem Batı hem de Doğu kaynaklı farklı mezhepler zamanla kendi takvimlerini ortaya koymuştur. Bu durum, farklı mezheplerin Paskalya Bayramı’nı çeşitli günlerde kutlamalarına neden olmuştur ve dolayısıyla tek bir Paskalya tarihi söz konusu değildir. 

Paskalya Bayramı genellikle Mart sonu ile Nisan ayı içinde kutlanır. Bayramın tarihi, İsa’nın çarmıha gerilmesinin ardından üçüncü gün dirildiği kabul edilen pazar gününe denk gelir ve her yıl bu şekilde kutlanır. Ancak Katolik ve Ortodoks Hristiyanların farklı takvimler kullanması nedeniyle, iki ayrı Pazar günü bayram kutlaması yapılmaktadır. Batı kökenli Katolikler Gregoryen takvimine göre hareket ederken, Rusya ve Yunanistan gibi doğu kökenli Ortodokslar ise bayram gününü Jülyen takvimine göre hesaplamaktadır.

2025 yılında Paskalya Bayramı, 21 Nisan Pazartesi gününe denk gelmektedir. Ülkemizin Doğu ve Güneydoğu Anadolu illerinde yaşayan Süryaniler ise Meryem Ana Paskalyası adını verdikleri bayramı Temmuz ayında kutlamaktadır.

Paskalya Nasıl Kutlanır? 

 
Geleneksel Paskalya Bayramı’nda, yumurta boyama, ülkemizde de yaygın olarak gerçekleştirilen etkinlikler arasında yer almaktadır. Yumurtalarla dolu Paskalya sepetleri hazırlanır, kilise ayinleri icra edilir, evlerde dua edilip mum yakılır, mahlepli Paskalya Çöreği yapılır, aile buluşmaları gerçekleştirilir ya da dostlarla yemek yenir. Paskalya tavşanı ve Paskalya yumurtası, bu dönemin en bilinen folklorik unsurlarındandır; tavşan ve yumurta temalı birçok süsleme yapılmaktadır. 

Amerika Birleşik Devletleri’nde popüler olan başka bir Paskalya geleneği ise, karanlıkta parlayan plastik yumurtaların gündüz gizlenip, çocukların gece yumurta avına çıkmasıdır. Boyanmış plastik yumurtalar ve bahçeden toplanan bitki ve çiçeklerle çelenk yapmak da çocuklar için sevindirici Paskalya geleneklerindendir. Ağaçların rengarenk yumurtalarla süslenmesi ise dünyanın birçok yerinde yaygın bir uygulamadır.

Paskalya Tatili Hangi Ülkelerde Geçerlidir? 

 
Paskalya Bayramı, diriliş günü olan pazar da dâhil olmak üzere haftanın perşembesinden başlayarak, sonraki haftanın Pazartesi gününe kadar süren toplam 5 günlük bir kutlama dönemidir.

Hristiyanlık’ın bu kutsal ve coşkulu bayramı birçok ülkede tatil olarak değerlendirilmektedir. Almanya, İspanya, Kanada, İsviçre, Avustralya, Fransa, İsveç, Norveç, Danimarka, Finlandiya, Estonya, Letonya, Bosna Hersek’in Hristiyan kesimi, Sırbistan, Hırvatistan, Hollanda, İngiltere, İtalya, Macaristan, Polonya, ABD, Yeni Zelanda ve Afrika’nın güney ve batı bölgelerinde Paskalya Bayramı tatili resmi olarak kabul edilmektedir.

Ayrıca, Paskalya Bayramı, Hatay, Edirne, Mersin, Mardin ve İstanbul gibi şehirlerde bulunan tarihi kiliselerde yapılan ayinlerle yerel halk tarafından kutlanır. Ancak Türkiye’de Paskalya için resmi bir tatil yoktur. 

Bununla birlikte, bu ayinlere katılarak deneyimlemek için hemen