Metropol şehirlerin yüksek temposundan, kalabalığından ve gürültüsünden bunalanlar için kaçış noktası olan ‘Cittaslow’ yani ‘Sakin Şehirler’ ağı, huzurlu bir tatil deneyimi sunma fırsatı yaratıyor. Şehirlerin sesinden, yoğunluğundan uzaklaşarak, doğal yapısını koruyan yerleşim alanlarında dinlenmek kim istemez ki? Uluslararası düzeyde belirlenen Sakin Şehirler listesinde Türkiye’den birçok bölge de yer alıyor.
CITTASLOW ‘SAKİN’ ŞEHİR NEDİR?
İtalya kökenli bu kavram, 1999 yılında “citta” (İtalyanca şehir) ve “slow” (İngilizce yavaş) kelimelerinin birleşimiyle ortaya çıktı. Sakin şehirlerin temel hedefi; küreselleşme ile benzer hale gelen şehirler ve hızlanan yaşam tarzlarına karşı durarak, şehirlerin kimliklerini korumalarını sağlamak ve özgünlüklerini sürdürmektir.
Sakin şehirlerde, yenilenebilir enerji kullanımı teşvik edilmekte ve geri dönüşüme büyük önem verilmektedir. Ayrıca, yerel halkın geleneklerini sürdürebilmesi beklenmektedir. Peki, bir kentin sakin şehirler ağına katılabilmesi için neler gerekiyor? Bu unvana sahip olmak için, öncelikle 50,000’den daha az bir nüfusa sahip olmak gerekiyor ve bunun yanı sıra 72 ayrı kriterin karşılanması gerekiyor. Bu kriterler arasında:
- Enerji ve çevre konuları
- Altyapı geliştirme politikaları
- Kentsel yaşam kalitesi ile ilgili politikalar
- Tarım, turizm ve zanaat alanındaki düzenlemeler
- Misafirperverlik, eğitim ve farkındalık politikaları
- Sosyal uyum
- Ortaklıklar… gibi başlıklar bulunmaktadır.
2021 yılı itibarıyla Türkiye, Sakin Şehirler ağında 18 farklı doğal güzellikte kente ev sahipliği yapmaktadır. İşte Türkiye’nin huzur dolu Sakin Cittaslow şehirleri…
TÜRKİYE’NİN İLK SAKİN ŞEHRİ: SEFERİHİSAR
İzmir’in bir ilçesi olan Seferihisar, 2009 yılında 70 kriteri karşılayarak Türkiye’nin Sakin Şehirler listesine katılan ilk yer oldu. Seferihisar, küreselleşmeye hızlıca uymakla birlikte, mimarisini, kültürünü ve geleneklerini koruyabilen nadir turistik bölgelerden biridir.
Seferihisar’ın ekonomisi tarıma, özellikle de zeytin yetiştiriciliğine dayanmaktadır. Yerel halkın kendi üretimlerini sunduğu küçük tezgahlar, bu bölgenin cazibesini arttıran unsurlardandır. Teos Antik Kenti, Sığacık Kalesi, Sığacık Pazarı gibi yerler, Seferihisar’da mutlaka ziyaret edilmesi gereken noktalardır.
AKYAKA
Muğla’nın yaz tatillerinde gözde noktalarından biri olan Akyaka, 2011 yılında Sakin Şehirler ağına katılmıştır. Akyaka, yemyeşil doğası, masmavi suları ve Azmak Nehri’nde bulunan çiçeklerle süslü cumbalı evleriyle huzurun adresi olarak dikkat çekiyor.
Akyaka’nın doğal alanları, Akdeniz fokları, su samurları ve kum köpekbalıklarının da bulunduğu deniz faunası açısından oldukça zengin olup, keşfedilmeye değerdir.
GÖKÇEADA
Türkiye’nin en büyük adası olan Gökçeada, 2011 yılında Sakin Şehirler listesine katılmayı başardı. Çanakkale’deki sakin atmosferiyle her mevsim keyifli bir tatil sunan Gökçeada, Rum köylerinin bozulmamış geleneksel yapısını gözler önüne seriyor ve yerel halkla sohbet etme imkanı sunuyor.
Doğanın ve denizin tadını çıkarmak isteyenler, el değmemiş koylarda tekne turlarına katılabilir veya rüzgar sörfü gibi heyecan verici aktiviteler yapabilirler. Türkiye’nin ilk ve tek sualtı milli parkında deniz yaşamını yakından görebilirsiniz.
YENİPAZAR
Aydın’ın Madran Baba Dağı eteklerinde yer alan Yenipazar, tarihiyle sizi geçmişe götürecek bir yolculuk sunuyor. Halihazırda kazı çalışmaları süren Orthosia Antik Kenti’ni görmeli ve Aydın Arkeoloji Müzesi’ni ziyaret ederek muhteşem mozaiklerini görebilirsiniz. Sakin şehir olarak tescillendikten sonra kültürel zenginliklerine sahip çıkan Yenipazar, kaleler ve hamamlar gibi tarihi yapıların yanı sıra Yenipazar Dip Gölü kıyısında huzurlu bir piknik imkanı sunuyor.
Ayrıca, eğer Mayıs ayında Yenipazar’ı ziyaret ederseniz, Karaçakal Yörük Şenliği’ne katılmayı unutmayın. Yörük kültürünü geleceğe taşımayı amaçlayan bu etkinlikte Zeybek ve Yörük düğün canlandırmalarını izleyerek keyifli anlar geçirebilirsiniz.
TARAKLI
Sakarya’nın dağlarla çevrili ilçesi Taraklı, Sakin Şehir unvanını fazlasıyla hak eden doğal ve tarihi güzellikleriyle dolu. Yenilikçi yapısı ile 19. yüzyıl Osmanlı mimarisini koruyan bu ilçede gezip dolaşırken kendinizi zaman yolculuğuna çıkmış gibi hissedeceksiniz.
Taraklı, köklü tarihi yapıları arasında dolaşırken, Hisar Tepesi’nden yeşillikler içindeki yapıları kuş bakışı görmek heyecan verici bir deneyim sunacaktır.
VİZE
İstanbul’a yakın bir konumda bulunan Kırklareli’nin Vize ilçesi, temiz koyları, dereleri ve tarihi noktalarıyla hem doğa hem de tarih tutkunları için harika bir destinasyondur. Kıyıköy’ün güzel koyları, Yenesu Mağarası ve Cehennem Şelaleleri, Vize’de kesinlikle ziyaret edilmesi gereken noktalardandır.
PERŞEMBE
Karadeniz’in yemyeşil doğasında, şehir gürültüsünden ve kirlilikten uzak huzurlu bir tatil arıyorsanız, Ordu’nun sakin ilçesi Perşembe sizin için ideal. Fotoğrafçılar için gün batımında muhteşem manzaralar sunan Yason Kilisesi, Hoynat Adası ve Yason Burnu gibi yerler Perşembe’de mutlaka ziyaret edilmesi gereken noktalar arasında yer almakta.
HALFETİ
Şanlıurfa’nın sular altında kalan büyülü şehri Halfeti, Fırat Nehri kıyısında adeta bir ‘Karagül Diyarı’dır. Kendine özgü mimarisi, tarihi yapıları ve siyah gülü ile ünlü Halfeti, 3000 yıllık geçmişiyle ziyaretçilerine eşsiz bir deneyim sunar. Birecik Barajı inşaatı nedeniyle sular altında kalan bu yer, tekne turlarıyla keşfedilebilir.
Halfeti Gerdanı olarak bilinen asma köprüyü ziyaret ederek güzel fotoğraflar çekebilir, Fırat Nehri kıyısındaki kaya oyma Rum Kale’yi keşfedebilirsiniz.
ŞAVŞAT
Artvin’in oksijen deposu olan Şavşat, sadece doğasıyla değil, kültürel zenginlikleriyle de büyüleyici bir yer. Sosyal medyada öne çıkan Karagöl, sizleri hayran bırakacak. Karagöl’de kayıkla gezinti yapabilir ve doğanın en güzel manzaralarını fotoğraflayabilirsiniz.
Karadeniz’e gittiğinizde, yaylaları gezmeden dönmeyin. Serin havası ve mevsim değişikliklerinde oluşan renk cümbüşü ile Artvin yaylaları mutlaka görülmesi gereken yerlerdendir.
EĞİRDİR
Güller diyarı Isparta’nın Göller Bölgesi’nde yer alan Eğirdir, sayısız aktivite sunan bir tatil noktasıdır. Türkiye’nin dördüncü büyük tatlı su gölü Eğirdir Gölü’nde rüzgar sörfü ve yamaç paraşütü gibi aktiviteler yapılmakta, göl etrafında trekking turları düzenlenmektedir.
Eğirdir Gölü’ne kamp yapmak için de gidebilir; karavan ya da çadır ile göldeki adalarda doğayla iç içe bir tatil yapabilirsiniz.
MUDURNU
Bolu’nun doğa harikası Mudurnu, 2018 yılında Sakin Şehirler ağına dahil olarak doğal güzelliklerini ve kültürel mirasını korumayı hedefliyor. Ahşap Osmanlı evlerinin eşsiz mimarisi, gölleri ve yeşil alanlarıyla göz dolduruyor. Mudurnu Saat Kulesi, ziyaretçilere muhteşem manzaralar sunuyor.
AHLAT
Bitlis’in Ahlat ilçesi, dünyanın en büyük İslam mezarlığı olan “Selçuklu Meydan Mezarlığı”na ev sahipliği yapmaktadır. Van Gölü batısındaki bu tarihi yer, birçok Selçuklu mezar taşına ve kümbete ev sahipliği yapmaktadır. Ahlat Müzesi’ni de ziyaret ederek tarihi eserleri görebilir ve muhteşem lezzetlerini tatmadan dönmemelisiniz.
GERZE
Sinop’un Gerze ilçesi, Türkiye’nin en mutlu şehri unvanına sahip olup Sakin Şehirler ağına da katılmıştır. Karadeniz’in dalgalarını dinleyerek, yeşil dağların manzarasıyla serinlemek, metropol stresini atmanıza yardımcı olacaktır. Küçük bir balıkçı kenti atmosferine sahip olan Gerze’de deniz feneri, şelaleler, Şahin Tepesi, Hamsilos Koyu ve İnaltı Mağarası gibi görülmesi gereken yerler bulunmaktadır.
