Pasaport, yurt dışında uçak bileti almak isteyenlerin en çok merak ettiği konulardan biridir. Yurt dışına seyahat ederken kullanılan ve uluslararası düzeyde geçerli olan bir kimlik belgesine pasaport denir. Vatandaşların talepleri doğrultusunda yetkili merciler tarafından düzenlenir.
Yurt dışına çıkacak vatandaşların ilk adımı, pasaport başvurusudur. Türkiye’de dört farklı pasaport türü bulunmaktadır: bordo pasaport, yeşil pasaport, gri pasaport ve siyah pasaport. Bilet Dükkanı olarak, yurt dışı seyahati öncesinde bilmeniz gereken “Gri pasaport nedir? Gri pasaport nereden alınır ve ücreti ne kadardır?” gibi merak edilen tüm soruları yanıtladık. İşte gri pasaport hakkında bilmeniz gereken her şey.
Gri Pasaport Nedir?
Bilindiği üzere, hizmet pasaportu olarak da adlandırılan gri pasaport, 5682 sayılı pasaport kanunu gereğince, devlet adına yurt dışı görevine atanan ancak siyah ya da yeşil pasaportu bulunmayan kişilere verilir. Gri pasaport, sadece görev süresince geçerli olacak şekilde düzenlenir ve bu sayede yeşil pasaport gibi birçok ülkeye vizesiz giriş olanağı sunar. Ancak, gri pasaport, sadece hizmet amacıyla verildiği için kişisel işler, seyahat veya tatil için kullanılamaz.
Gri Pasaport Kimlere Verilir?
Hizmet pasaportu, belirli bireylere tahsis edildikten sonra sıkça sorulan bir soru olan “Gri pasaport kimlere verilir?” sorusu dikkat çeker. Gri pasaport, ilgili kişinin görev süresi göz önünde bulundurularak düzenlenirken, çalışan personelin kadro derecesinin değişmesi, başka bir kuruma geçiş yapması veya eşten boşanma durumlarında güncellenebilir.
Gri pasaport, genellikle; belediyeler, özel idareler ve hükümet tarafından görevlendirilen bireyler, Türk Kızılayı ve Türk Hava Kurumu tarafından yurt dışında görevlendirilen kişiler, yurt dışında Türkiye Cumhuriyeti’ni temsil eden memurlar ve milli sporcular tarafından kullanılmaktadır. İşte gri pasaport alabilecek gruptakiler:
- Eski Bakanlar ve TBMM Eski Üyeleri,
- Kadro derecesi 1, 2 ve 3. derece olan veya bu derecelerden emekli olan devlet memurları,
- Görevleri süresince il, ilçe ve 1. kademe belde belediye başkanları,
- 1.2. ve 3. derece kadro karşılığı çalışan ve bu derecelerde sözleşmeli olarak emekli olan devlet memurları,
- Kadro karşılığı olmadan çalışırken emekli kesenekleri 1, 2 ve 3. derece üzerinden yatırılmış kişiler,
- Özelleştirilen Türk Telekom Müdürlüğü çalışanları,
- Özelleştirme kapsamındaki T.C. Ziraat Bankası, Halk Bankası ve Emlak Bankası çalışanları, özel pasaport alma hakkına sahip olan, kuruluş sermayesinin en az %51’i devlet payı olan kamu kuruluşlarında bulunan ve sosyal güvenlik yönünden emekli sandığına bağlı olan kişiler,
- Belirtilen gruplardakilerin eşleri, reşit olmayan çocukları ve evli olmayan, iş sahibi olmayan öğrenim gören çocukları için 25 yaşına kadar,
- 9-18 yaş aralığında, evliolmayan, iş sahibi olmayan ve resmi sağlık kurumu raporu ile belgelenen sürekli bakıma muhtaç durumda olan çocuklar.
PASAPORT HAKKINDA DETAYLI BİLGİ İÇİN TIKLAYIN!
Gri Pasaport Nasıl Alınır?

Yurt dışına çıkmadan önce pasaport çeşitleri hakkında bilgi toplayanlar, gri pasaport almak için gerekli süreçleri merak eder. Peki gri pasaport nasıl alınır?
Gri pasaport başvurusu, yaş ayırt etmeksizin şahsen yapılmalıdır. Gri pasaport almaya hak kazanmış kişilerin bağlı bulunduğu kurum, her yıl düzenli olarak ve eğer bir değişiklik olursa hemen İl Nüfus Müdürlüğü’ne gerekli bildirimleri yapmalıdır. Gerekli belgeler eksiksiz sunulduğunda gri pasaport işlemleri başlar.
Gri pasaport genelde 5 yıllık bir süreyle verilir, ancak bu süre talep eden kurumun isteklerine göre değişebilmektedir. Yurt dışında görev süresi sona erdiğinde, bireyler gri pasaportlarını yurt dışına gönderme yetkisi olan idareye teslim etmelidir.
Pasaport başvurusu, Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü’nün resmi web sitesi üzerinden veya Alo 199 hattından randevu alarak yapılabilir. Hususi ve gri pasaport başvurusu İl Nüfus ve Vatandaşlık Müdürlüklerine, umuma mahsus pasaportlar için ise İl ve İlçe Nüfus Müdürlüklerine yapılır. Yurt dışından başvuracak olanlar ise, dış temsilciliklere başvurabilirler.
Gri Pasaport İçin Gerekli Evraklar
Gri pasaport fırsatından faydalanmak isteyen ve gereken şartları sağlayan kişiler genellikle ilk olarak gri pasaport için gerekli belgeler üzerinde araştırma yürütür. İşte Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüğü tarafından istenen gri pasaport için gerekli evraklar:
- Düzenlendiği tarihten itibaren 60 gün geçerli gri pasaport talep formu,
- Kamu görevlisi olmayanlar için görev onayı,
- Kimlik kartı, nüfus cüzdanı ya da geçici kimlik belgesinden biri,
- Daha önce alınmış, iptal edilmemiş geçerli/geçersiz pasaportlar,
- Reşit olmayan ya da kısıtlı çocuklar için anne ve babası gelmiyorsa noterden alınan muvafakatname,
- Anne veya babadan biri yabancı uyruklu ise yabancı uyruklu olan kişinin noterden düzenlenen muvafakatnamesi,
- Çocuklar için öğrenci belgesi,
- Son altı ay içinde çekilmiş bir adet biyometrik fotoğraf,
- Pasaport defter bedelinin ödenmesi,
- Yurt dışında eğitim gören kurumdan alınan öğrenci belgelerinin apostille edilmiş veya dış temsilciliklerce onaylanmış aslının, yeminli tercüman tarafından yapılmış noter onaylı Türkçe tercümesi ya da T.C. Büyükelçilik ve Konsoloslukları, Eğitim Müşavirlikleri/Ataşelikleri tarafından verilen öğrenci belgesi,
- Gri pasaport alacak engelli ergin çocuklar için sağlık kurulu raporu.
Gri pasaportunu kaybeden kişiler, yurt içinde il veya ilçe nüfus müdürlüklerine, yurtdışında ise dış temsilciliklere başvurmalıdır.
Gri Pasaportun Süresi ve Ücreti
Gri pasaport, genellikle 5 yıllık süreyle verilmektedir. İl, ilçe ve 1. kademe belde belediye başkanlarına, görev süreleri boyunca gri pasaport verilmektedir. Hizmet damgalı pasaport süresi, gidecek ülkenin vize rejimi de göz önünde bulundurularak, 6 aydan az olmamak üzere ve görevlendirme süresinde, kanunda belirtilen prosedürlere uygun olarak en fazla 5 yıl geçerli olmaktadır. Peki gri pasaport ne kadar sürede alınır?
Tüm pasaportlar basıldıktan sonra yaklaşık 3-4 gün içerisinde teslim edilmektedir.
Başvuru sürecinde “Gri pasaport ücreti ne kadar?” sorusu oldukça önemli bir konu. Hususi ve hizmet damgalı pasaportlar (gri pasaport) için harç bedeli talep edilmemektedir.

Çocuklar Nasıl Gri Pasaport Alabilir?
Pasaport başvuruları sırasında biyometrik veri alınması dolayısıyla başvurular kişisel olarak gerçekleştirilmelidir. Gri pasaport başvurusu için tüm şartların eksiksiz bir şekilde sağlanması gerekmektedir. Örneğin, okula ara veren kişiler, öğrencilere tanınan haklardan faydalanamaz. Anne ve babası aracılığıyla gri pasaport almak isteyen çocukların aşağıdaki koşulları sağlaması gerekir:
- İş sahibi olmamak,
- Evli olmamak,
- Ebeveyni ile birlikte yaşamak,
- 25 yaşından küçük olmak,
- Öğrenci belgesi ile kanıtlandığı üzere öğrenci olmak,
- Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınmış mühürlü stajyer belgesi.