Tokat mutfağı, Karadeniz ve İç Anadolu kültürlerinin harmanlandığı bir yapıya sahiptir. Bu bereketli topraklarda taze sebze ve meyvelerin yanı sıra etli yemekler ve baklagiller de önemli bir yer tutar.
Tokat’a ziyaret ettiğinizde mutlaka Niksar’ın ünlü cevizini, Zile’nin pekmezini, diğer bir adıyla köme olan cevizli şeker sucuğunu, Tokat sembollerinden akzambaktan hazırlanan reçeli, efsane sarmaların gizli malzemesi asma yaprağını ve hafif ekşi aromasıyla dikkat çeken kuşburnu pekmezi ya da marmelatını tatmayı unutmayın.
Anadolu mutfak kültürünün gelişiminde önemli bir yer tutan Tokat mutfağını daha iyi tanımak ister misiniz? Bu konuda sizi Tokat mutfağının en sevilen lezzetleriyle baş başa bırakıyorum.
Tokat Pağacı
Tokat pağacı, Tokatlıların kahvaltılarında mutlaka yer bulur.
Hamurunun içinde ceviz barındıran bu lezzet, genellikle tereyağı ve balla birlikte tüketilir; fakat tulum peyniriyle de mükemmel bir uyum yakalar.
Ceviz ve peynir ikilisine hayransanız, bunu denemelisiniz.
Helle Çorbası
Yeşil mercimek ve unla hazırlanan helle çorbası, halk arasında loğusa çorbası olarak da bilinmektedir.
Çoğu zaman içine kıyma eklenen bu çorbadan tatmak isterseniz, şehir merkezindeki esnaf lokantalarından birine uğramalısınız.
Mercimekli Hamur Çorbası
Çorba yapmayan ilimiz yok dedirtmeyecek kadar yaygın olan yeşil mercimekli hamur çorbası, Tokat usulü olarak sarımsaklı yoğurt ve kızgın tereyağı ile servis edilmektedir.
Özellikle kış aylarında Tokat’a gittiğinizde mercimekli hamur çorbasına bir şans vermenizi öneririm.
Niksar Çöreği
Niksar ilçesi Tokat’ın cevizleri ile meşhurdur ve nefis cevizli çörekleri bulunur. İçi bol cevizli olan Niksar çöreğini tatmak isterseniz en yakın pastane veya fırına uğramanızı tavsiye ederim.
Unutulmaması gereken bir diğer nokta, Niksar çöreğinin uzun süre tazeliğini korumasıdır. Evine götürmek isteyenlere duyrulur.
Tokat Çemeni
Tokat’ın kahvaltılarında öne çıkan bir diğer lezzet ise hafif acılı ve baharatlı tadıyla çemen.
Biber salçası, ceviz, çemen tohumu, sarımsak ve çeşitli baharatların bir araya geldiği Tokat çemenini ekmeğin üzerine sürüp yemek ayrı bir keyif.
Bir küçük tavsiye vermek gerekirse, dönüş yolunda birkaç kavanoz çemen almayı unutmayın. Makarnaya harika bir sos oluyor!
Cevizli Bat
İnce bulgur, yeşil mercimek, domates ve ceviz gibi muhteşem malzemelerle hazırlanan bat, tokat mutfağının sevilen lezzetlerinden biridir.
İster kaşıkla çorbanızdan alıp, isterseniz de Tokatlılar gibi asma yapraklarına sararak tüketin; batın her hali bir başka lezzetlidir.
Madımak
Tokat için mutfak kültüründe önemli bir yere sahip olan madımak, adına maniler ve türküler yazılan bir bitkidir.
Her yıl madımak mevsiminde, Tokatlı kadınlar toplanıp bu taze bitkileri toplarlar ve ardından birbirinden lezzetli yemekler hazırlamaktadırlar. Klasik madımak yemeği de bunlardan biridir. Ispanak gibi pişirilirken üzerine bazen pastırma ilave edilir.
Genellikle yanında yoğurt ile servis edilen madımak, sebze sevmeyenler için mükemmel bir alternatiftir.
Tokat Çökeleklisi
Tokat usulü gözleme diyebileceğimiz çökelekli hamur işi, günün her saati için ideal bir lezzettir.
İnce açılan hamurların arasına çökelek ve maydanoz konulup kapatıldıktan sonra sacda pişirilir.
Kahvaltıda çay ile, öğleden sonra ise ayran ile yapılan Tokat çökeleklisini mutlaka tatmalısınız.
Tokat Keşkeği
Anadolu mutfağı denince akla ilk gelen lezzetlerden biri olan keşkek, Tokat’ta tam anlamıyla damak çatlatan bir tat.
Özel günlerin vazgeçilmezi olan bu lezzeti tatmak için en yakın yerel yemek yapan restorana gitmenizi öneririm.
Bakla Dolması
Klasik etli asma yaprağı dolmasının tahtını sarsabilecek olan Tokat’ın bakla dolması, tam bir lezzet şölenidir.
Hazırlanan iç baklalı harç, asma yapraklarına mini dolmalar halinde sarılır ve kemikli etin üzerinde pişirilir.
Tokat’ın meşhur bakla dolmasının tadını anlatmak zor; bunu yaşamak gerekli. Tokat’a gidip bakla dolması yemeden dönerken üzülürsünüz, haberiniz olsun.
Tokat Kebabı
Kuzu eti ve sebzenin birleştiği harika Tokat kebabı, mutlaka tatmanız gereken lezzetlerden biridir.
Kuyruk yağı ile zenginleşen Tokat kebabı, ağızda eriyor.
Tokat’a gittiğinizde, yanında sıcak tırnak pide ve bol köpüklü ayran ile birlikte enfes bir Tokat kebabı yemeyi ihmal etmeyin.
Ayva Tatlısı
Her yemeğin ardından güzel bir tatlı olarak görülen ayva tatlısı, Tokat mutfağının en sevilen hindi lezzetlerinden biridir.
Kırmızı renkli ve hafif mayhoş tadı ile beğeni toplayan ayva tatlısı, üzerine taze kaymak ve birkaç dal taze nane ile birlikte muhteşem hale gelir.
Tırtıl Baklavası
Şekli ile göz çalan tırtıl baklavası, çıtırlığıyla da damakları şenlendiriyor.
Cevizli veya fındıklı olarak tercih edilebilen tırtıl baklavası, Tokat’ta bayramların vazgeçilmez tatlılarından biridir.
Bayram dışında da, Tokat’ın hemen her tatlıcısında bu lezzeti bulabilirsiniz.
Yufka Tatlısı
Tokat mutfağının klasiklerinden olan yufka, sacda pişirilip kurutulduktan sonra farklı börekler ve tatlılar yapımında kullanılır.
Tokatlılar, bu kurutulmuş yufkalar ile lezzetli tarifler hazırlarken, yufka tatlısının lezzet sırrı pekmezli şerbetle gizlidir.
Tokat’ın yufka tatlısı, sadeliğine rağmen muazzam bir lezzet sunmaktadır. Bu yüzden Tokat’ta iken yufka tatlısını yemeden dönmemeniz gereken lezzetlerden biridir.