İtalya’da bulunuyorsanız, makarna konusu asla hafife alınmamalıdır. Zira makarna, İtalyan kültürünün vazgeçilmez bir parçasıdır. İtalyanlar, her bir sosun, belirli bir makarna çeşidine uygun olması gerektiğini düşünmektedir. Makarna, her zaman sosa uygun bir şekilde seçilmelidir.

İtalyanlar için makarna o kadar önemlidir ki, her şehrin kendine özgü bir makarna türü ve bu türle en iyi uyum sağlayan bir sos bulunmaktadır. Örneğin, Toscana’nın pici makarnası, Campania Bölgesi’nin pennesi ve Lazio’nun buccatini makarnası gibi örnekler verilebilir. Gelin bu yazıda, birbirleriyle harika bir uyum gösteren İtalyan makarna ve soslarının kısa bir tanıtımını yapalım.

En çok bilinen ve sevilen İtalyan sosları ile tarifleri. Şimdiden afiyet olsun.

1) Bolonez Sos

Bolonya’nın kızıl şehri olarak bilinen yeri, en muhteşem lezzetlerden biri olan et bazlı bolonez sos.

Dünya çapında en çok bilinen soslardan biri olan bolonez, geleneksel tarifinde soğan, kereviz, havuç gibi sebzelere de yer veriyor.

Bolonez sos, İtalyan ragu sosu ile benzerlik taşyor ve en çok spagetti makarna ve lazanya ile uyum sağlıyor.

Lasagna alla Bolognese Makarna Tarifi

Lasagna alla Bolognese Makarna Malzemeleri

Bolonez sos için:

• 1 soğan
• 2 diş sarımsak
• 1 havuç
• Zeytinyağı
• 400 g kıyma
• 1 yemek kaşığı domates salçası
• 2 domates
• 500 ml et suyu
• 3-4 dal taze kekik
• Tuz, karabiber

Beşamel sos için:

• 500 ml süt
• 60 g tereyağı
• 60 g un
• Tuz, karabiber
• Bir tutam toz muskat cevizi

Üzeri için:

• 1 çay bardağı toz parmesan peyniri
• Taze fesleğen yaprakları

Lasagna alla Bolognese Makarna Hazırlanışı

1. Bolonez sos için, yemeklik doğranmış soğan, küçük küp kesilmiş havuç ve ezilmiş sarımsağı zeytinyağında soteleyin.
2. Soğanlar pembeleşmeye başladığında kıymayı ve salçayı ekleyerek salçanın kokusu çıkana kadar ve kıymanın rengi değişene kadar kavurun.
3. Küp küp doğranmış domates ve et suyunu ekleyin.
4. Taze kekik, tuz ve karabiberle lezzetlendirin ve sosun suyu çekene kadar pişirin.
5. Tereyağını ayrı bir sos tenceresinde eritin. Unu ekleyip kokusu çıkana kadar sürekli karıştırarak kavurun. Sütü ekleyin ve topaklanmaması için sürekli karıştırarak pişirin. Beşamel sos koyulaşıp kıvam almaya başladığında tuz, karabiber ve toz muskat cevizini ekleyerek ocaktan alın.
6. Yağlanmış bir fırın kabına sırasıyla lazanya, bolonez sos ve beşamel sos katmanları şeklinde yerleştirin. Malzemeler bitene kadar aynı işlemi tekrarlayın. Son katın üzerine rendelenmiş parmesan peyniri serpin.
7. Önceden ısıtılmış 180 derece fırında 35-40 dakika pişirip fırından alın. Taze fesleğen yaprakları ile süsleyerek sıcak servis yapın.

2) Milaneze Sos

Modanın merkezi olan Milano ile özdeşleşen lezzetlerden biri ‘Risotto alla Milanese’, yani Milano usulü risotto.

Risotto alla Milanese, kendine özgü aromasını safran ile katarken, genellikle domatesli ve fesleğenli sosların ön planda olduğu İtalyan mutfağında safranın sarısı milanez sosun da yeri büyüktür.

Risottonun pişirme süreci makarnaya göre biraz daha zahmetli olsa da elde edilen lezzet, tüm emeğinizin karşılığını vermeye değer.

Risotto alla Milanese Makarna Tarifi

Risotto alla Milanese Makarna Malzemeleri

• 250 g Arborio pirinci
• 30 ml zeytinyağı
• 1 küçük soğan
• 1-1.5 litre et suyu
• 150 ml sıcak su
• 5 g safran
• 60 g toz parmesan peyniri
• 40 g tereyağı
• Tuz, karabiber

Risotto alla Milanese Makarna Hazırlanışı

1. Safranı bir bardak sıcak suya koyarak bir kenarda bekletin.
2. Yemeklik doğranmış soğanı zeytinyağında 2-3 dakika kadar kavurun. Soğan rengi dönmeye başlayınca pirinci ekleyip sürekli karıştırarak 4-5 dakika daha kavurun.
3. Pirinçler şeffaflaşmaya başladığında safranlı suyu, tuz ve karabiberi ekleyip orta ateşte pişirin. Pirinçler safranlı suyu iyice çektiğinde bir kepçe tavuk suyu ekleyin. Pirinçler yumuşayıp krema kıvamına gelene kadar birer kepçe tavuk suyu eklemeye devam edin. (Pirinçler tavuk suyunu iyice çekmeden yenisini eklemeyin ki risottonuz ideal kıvamda olsun)
4. Pirinçler pişip risotto kremamsı bir halde olduğunda ocaktan alıp tereyağını ekleyin. Tereyağı eriyene kadar iyice karıştırın.
5. Son olarak rendelenmiş parmesan peynirini ekleyip tekrar karıştırın. Sıcak servis yapın.

3) Pesto Genovese

Mükemmel bir fesleğen aroması ile gönülleri kazanmayı başaran yeşil pesto sos, ya da diğer adıyla pesto, İtalya’nın Cenova kentinden tüm dünyaya yayılmıştır.

En sevilen İtalyan soslarından biri olan ‘pesto Genovese’, gerçekten de bir makarna sosundan çok daha fazlası. Pesto sosunu kızarmış ekmeğe sürerek harika atıştırmalıklar yapabileceğiniz gibi lezzetli tavuk tarifleri de pişirebilirsiniz.

Ancak bu yazıda klasik tariflerden yola çıkarak, sizlere en güzel pesto soslu makarna tarifini sunacağım.

Spagetti alla pesto Genovese Makarna Tarifi

Spagetti alla pesto Genovese Malzemeleri

• 1 paket bavette makarna (yassı spagetti)

Pesto sos için:

• 2 demet taze fesleğen
• 5 diş sarımsak
• 1 su bardağı zeytinyağı
• 1 çay bardağı dolmalık fıstık
• 150 gram rendelenmiş parmesan peyniri
• Yarım tatlı kaşığı tuz

Üzeri için:

Spagetti alla pesto Genovese Hazırlanışı

1. Yıkayıp kuruladığınız fesleğen yapraklarını tek tek ayıklayın. Dolmalık fıstıkları yağsız bir tavada hafifçe kavurun.
2. Fesleğen, sarımsak ve zeytinyağının yarısını kremamsı bir kıvam elde edene kadar rondodan geçirin. Kavrulmuş dolmalık fıstıkları, rendelenmiş parmesan peyniri ve tuzu ekleyerek tüm malzemeleri iyice özdeşleşene kadar yeniden rondodan geçirin. Sos pürüzsüz bir kıvama gelince kalan zeytinyağını azar azar ekleyin.
3. Makarnanızı pakette belirtilen süre kadar haşlayıp suyunu süzün. Pesto sosunuzu bir wok tavada çok az ısıtın. Süzdüğünüz makarnayı ekleyip iyice karıştırın.
4. Üzerini toz parmesan peyniri ile süsleyerek servis yapın.

4) Sorrentina Sos

Patates, un ve yumurta ile hazırlanan özel bir hamur olan minik İtalyan ‘gnocchi’lerine en iyi giden sosun bence sorrentina.

Sorrento kasabası, meşhur limonları ile bilinir ve bu nefis sos, bence tavuklu yemeklere de çok uyum sağlıyor.

Taze peynir, domates ve fesleğen içeren Sorrentina sosuna son dokunuşu, elbette parmesan peyniri ile yaparak o karşı konulmaz lezzeti ortaya çıkarıyor.

Gnocchi alla Sorrentina

Gnocchi alla Sorrentina Malzemeleri

Gnocchi için:

• 5 haşlanmış patates
• 2 yumurta
• 2 yemek kaşığı toz parmesan peyniri
• 1 su bardağı semolina (irmik unu)
• Tuz, karabiber

Sorrentina Sos için:

• 2 domates
• 100 gram taze mozzarella peyniri
• 1 tutam fesleğen
• 1 yemek kaşığı zeytinyağı
• 1-2 diş sarımsak

Gnocchi alla Sorrentina Hazırlanışı

1. Haşladığınız patateslerin kabuklarını soyup bir kaseye alarak ezin. Toz parmesan peyniri, irmik unu, tuz ve karabiberi ekleyin ve güzelce yoğurun.
2. Hamuru hafif unladıktan sonra tezgahın üzerine alıp ince olmayacak şekilde açın ve şeritler halinde kesin. Şeritlerden küçük parçalar kesip bir tepsiye dizin.
3. Sorrentina sos için, ezilmiş sarımsakları zeytinyağında hafif pembeleşinceye kadar kavurun. Küp doğranmış domatesleri ekleyin ve pişirin. Domatesler suyunu çekmeye başladığında ince doğranmış fesleğenleri ekleyin ve ocaktan alın.
4. Gnocchi hamurlarını tuzlu kaynar suda haşlayın. Hamurlar suyun üzerine çıkınca bir kevgir aracılığıyla suyunu süzerek alıp, sosun bulunduğu tencereye koyun.
5. Son olarak, küp doğranmış mozzarella peynirini ekleyip gnocchileri çok fazla ezmeden karıştırın. Peynirler hafif eridiğinde sıcak servis yapın.

5) Napoletana Sos

Napoletana, diğer bir adıyla napoliten sos, İtalya’nın Napoli şehrinden dünyaya yayılmış çok lezzetli bir sostur.

Pizzanın doğduğu şehir olarak bilinen Napoli’den çıkan domates bazlı napoliten sos, hem pizzaya hem de makarnaya harika bir uyum sağlıyor.

Odun ateşinde pişmekte olan muhteşem İtalyan pizzası tadını evde yakalamak biraz zor olabiliyor. Bu yüzden, makarnaya odaklanalım ve sizinle tarifi paylaşalım.

Spagetti alla Napoletana Makarna Tarifi

Spagetti alla Napoletana Malzemeleri

Napoliten sos için:

• Zeytinyağı
• 3-4 domates
• 1 soğan
• 1 demet taze fesleğen
• Tuz

Üzeri için:

• Rendelenmiş parmesan peyniri

Spagetti alla Napoletana Hazırlanışı

1. Yemeklik doğranmış soğanı zeytinyağında hafifçe yumuşayana kadar soteleyin. Küçük küp doğranmış domatesleri ve tuzu ekleyerek domatesler suyunu çekene kadar pişirin.
2. İnce doğranmış fesleğenleri ekleyip ocaktan alın. Sosu haşladığınız makarnanıza ekleyerek iyice karıştırın.
3. Üzerini toz parmesan peyniri ile süsleyerek servis yapın.

6) Siracusana Sos

Sicilya Bölgesi’nin Syracuse kentinden gelen bu enfes sos, bol sebzeli makarna sevenlerin gönlünü ilk çatalda fethetmeyi başarıyor.

İtalyanlar, sosları ve makarnaları bir bütün olarak kabul ettikleri için, siracusana sosuyla genellikle spagetti makarna tercih edilse de, penne ile de harika bir uyum sağlıyor. Benden söylemesi!

Siracusana Soslu Makarna Tarifi

Siracusana Soslu Makarna Malzemeleri

Siracusana sos için:

• Zeytinyağı
• Sarımsak
• 2 patlıcan
• 2 domates
• 2 dolmalık kırmızı biber
• 2 dolmalık yeşil biber
• 1 çay bardağı dilimlenmiş siyah zeytin
• 2 yemek kaşığı kapari
• Tuz, karabiber

Servis için:

• Rendelenmiş parmesan peyniri

Siracusana Soslu Makarna Hazırlanışı

1. Makarnayı haşlayıp suyunu süzün.
2. Sosu için ezilmiş sarımsağı zeytinyağında soteleyin. Küp doğranmış patlıcanları ekleyip kızartın. Patlıcanlar yumuşadığında küp doğranmış biberleri ve siyah zeytini ilave edip 3-4 dakika daha soteleyin.
3. Son olarak rendelediğiniz domatesler ve kapariyi ekleyin. Tuz ve karabiberle tatlandırın. Biberler pişince süzdüğünüz makarnayı sosa ekleyip iyice karıştırın.
4. Rendelenmiş parmesan peyniri ile süsleyerek servis yapın.