İtalya’da ortaya çıkan ve dünya genelinde en çok sevilen yiyeceklerden biri haline gelen makarnayı, farklı kültürlerin eşsiz soslarıyla daha da lezzetli hale getirmek mümkün.

Her biri kendine has tatlara sahip olan makarna sosları, evlerimizin vazgeçilmez lezzetlerinden biri. Bugün, makarna soslarını hazırlamak ve makarna pişirmekle geçirmeye ne dersiniz? Eğer isterseniz, bu sosları marketlerde de hazır olarak bulmanız mümkün. Kendi mutfak deneyiminizi zenginleştirmek için, farklı ülkelerin geleneksel soslarıyla makarnanızı süsleyerek harika bir öğün oluşturabilirsiniz.

Şimdiden afiyet olsun!

1) Lutenitsa Soslu Makarna (Domates-Biber-Patlıcan Acı Sos)

Balkan kültürüne ait ve özellikle Makedonların, Bulgarların ve Sırpların vazgeçilmezi olan lutenitsa sosu, makarnalar için eşsiz bir tat sunuyor. Bu sosun içinde, o coğrafyanın yemeklerinde sıkça yer alan domates, biber ve patlıcan bulunuyor; bu malzemeler, makarnanın lezzetini daha da artırıyor.

Marketlerde bulabileceğiniz sosların en lezzetlileri, evde yapılanlardır. Sos için olmazsa olmaz malzemelerin yanı sıra zeytinyağı, sarımsak ve temel baharatları da eklemeyi unutmamalısınız. 

Tamamen vegan ve oldukça besleyici olan bu sosu özelleştiren bir nokta, içerdiği biberlerin ve patlıcanların közlenmesi. Közlenmiş biber ve patlıcanları marketten alabileceğiniz gibi, kendi fırınınızda da kolayca hazırlayabilirsiniz. Ayrıca, acı biber kullanmanız sosun isminin de anlamını destekleyecektir.

Sosun orijinalinde Balkanlara özgü özel bir baharat karışımı olan Çubritsa kullanılır. Ancak evde hazırlayacağınız lutenitsa sosunun da harika bir lezzete sahip olacağından emin olabilirsiniz.

Bu vazgeçilmez lezzeti sadece makarnalarla değil; köfte ve patatesle birlikte acılı ketçap olarak veya kahvaltıda kızarmış ekmekle de tüketebilirsiniz.

Lutenitsa Sosu Malzemeleri: 

• 5 adet büyük boy domates
• 4 adet kapya biber
• 2 adet orta boy patlıcan
• 3 diş sarımsak
• 1/2 çay bardağı zeytinyağı
• 2 çay kaşığı şeker
• 1 çay kaşığı tuz
• 1/2 çay kaşığı karabiber
• 1 paket makarna (marketlerde bulabileceğiniz herhangi bir marka)

Lutenitsa Sosu Yapılışı, Lutenitsa Soslu Makarna Tarifi:

1. Biberleri ve patlıcanları közleyin, kabuklarını soyup rondodan geçirin.
2. Yıkanmış domateslerin kabuklarını bırakıp rondodan geçirin veya rendeleyin.
3. Sarımsakları kabuklarını soyup havanda ezin.
4. Bir tencerede zeytinyağı ile sarımsakları hafifçe kavurun.
5. Kavurduktan sonra patlıcan ve biberleri ekleyin, kısık ateşte pişmeye bırakın.
6. Pişirme sırasında azar azar zeytinyağı eklemeyi unutmayın.
7. Kaynamaya başladıktan sonra baharat ve tuz ekleyin.
8. Domatesler suyu çekene kadar kısık ateşte pişirin ve şeker ilave edin.
9. Kıvam aldıktan sonra sosunuzu kavanoza alabilirsiniz veya doğrudan makarnanın üstüne ekleyebilirsiniz!
10. Afiyet olsun!

2) Yoğurtlu Erişte

Bu dönemde mutlaka denemeniz gereken bir tarif. Her zaman dışarıdan alıp yapıyorduk, ama şimdi kolları sıvayıp kendi eriştenizi evde yapmak istemez misiniz? Bu hamur işi lezzet, tam anlamıyla makarnanın Türk versiyonu.

Çocuklarınızla birlikte eğlenceli bir etkinlik haline getirerek erişte yapımına başlayabilir ve ardından mantı yapmayı da deneyebilirsiniz. Herkes evde ekmek yaparken, erişte ve mantı neden yapılmasın ki? (#challenge?)

Erişte hamuru ile mantı hamuru arasındaki tek fark, erişte hamurunun su yerine sütle hazırlanmasıdır.

Anadolu’nun bu eşsiz lezzetini yoğurt ile birleştirerek tüketebilirsiniz.

Ayrıca, tavuklu, peynirli cevizli, pesto soslu, salçalı soğanlı ya da ıspanaklı erişteyi deneyerek farklı tatlar sunabilirsiniz.

Büyük bir sofrayı hazırladığınızda ve ellerinizi uzun uzun yıkadıysanız, hamurumuzu açmaya başlayabiliriz:

Erişte Yapımı İçin Tarifler:

• 300 gram un (lifli olan tercih edilir)
• 3 adet yumurta
• 30 gram zeytinyağı
• 1 çay kaşığı tuz
• 1,5 su bardağı ılık süt (Köy sütü veya günlük pastörize süt)

Erişte Nasıl Yapılır? 

1. Derin bir kaba un ekleyin ve ortasına yumurta, süt, zeytinyağı ve tuzu ekleyip yavaşça karıştırın.
2. Sıvılar iyice karıştıktan sonra hamuru yoğurmaya başlayın. Bu aşamada bol sabır ve fiziksel güç dileriz. Zira bu dönemde ikisine de ihtiyaç duyuyoruz! Gördüğünüz gibi, erişte yaparken nelerle başa çıkmamız gerekiyor!
3. Hamurunuz sert bir kıvama gelince, onu 4 parçaya ayırın ve 15 dakika kadar dinlendirin.
4. Dinlendirdiğiniz hamurların hafif unlanarak açılması ve yaklaşık 8 saat bekletilmesi gerekiyor.
5. Kuruyan yufkaları 3 parmak genişliğinde şeritlere kesip 1,5-2 milimetre kalınlığında doğrayın. Bu işlem zaman alabilir, isterseniz makarna makineleri de kullanabilirsiniz.
6. Kesilen erişteleri temiz bir örtünün üzerine serin ve bir akşam boyunca kurutun.
7. Pişmeye hazır olan erişteleri fırında pembeleşene kadar pişirin.
8. Fırından alıp cam kavanozlara yerleştirin.

Yoğurtlu Erişte Nasıl Yapılır? Erişte Tarifi:

1. 1. Öncelikle erişteleri pişirmemiz gerekiyor. Bir tencereye 2 su bardağı erişte koyup 2-3 yemek kaşığı sıvı yağ ile birlikte pişirin.
   2. 5 dakika kadar kavurduktan sonra, erişteleri geçecek kadar su ekleyin.
   3. Biraz tuz ekleyerek yumuşayana kadar haşlamaya devam edin.
   4. Eriştenin suyunu süzün ve tencerede erittiğiniz tereyağının üzerine geri ekleyin.
   5. Sos olarak bir tabağa 1,5 su bardağı yoğurdu koyup üzerine rendelenmiş sarımsak ekleyin.
   6. Erişte piştikten sonra yoğurdu da ilave edebilirsiniz.
   7. İsterseniz, bir tavada 1 kaşık tereyağı ve 4-5 yemek kaşığı sıvı yağı karıştırarak üzerine biraz kırmızı biber ekleyip, bu sosu yoğurdun üzerine dökebilirsiniz.
   8. Üzerine serpeceğiniz kuru nane ile erişteniz hazır!
   9. Afiyet olsun!

3) Spaghetti Bolognese Soslu Makarna

Makarna denince akla gelen ilk yer olan İtalya’da, bu sefer Bologna bölgesinin ünlü bolonez sosunu inceliyoruz.

Bu makarna tarifi için sadece spaghetti değil, diğer makarna çeşitleriyle de yapabilirsiniz; hatta lazanya içinde de kullanılan elzem bir sostur!

Bizim kıymalı makarnaya benzettiğinizi duyar gibiyiz. Evet; klasik şekilde domuz eti kullanılmaktadır.

Marketlerde hazır soslarını bulmanız mümkün ama evdeki malzemelerle de hemen hemen aynı lezzeti elde edebilirsiniz.

İtalya’ya özgü pesto sosunu da denemenizi öneririz; 1 paket süt kreması, 2-3 yemek kaşığı hazır pesto sosu (fesleğen) ve 2 yemek kaşığı zeytinyağı ile pesto soslu makarnayı evde kolaylıkla yapabilirsiniz.

Spaghettti Bolognese Sosu Malzemeleri: 

• 3 yemek kaşığı zeytinyağı
• 2 doğranmış soğan
• 1 diş sarımsak
• 2 havuç
• 3 parça doğranmış kereviz sapı
• Yarım kilo dana veya kuzu kıyma
• 1 kilo domates
• 2 yemek kaşığı domates püresi
• 1 defne yaprağı
• 3-4 yaprak maydanoz
• Tuz ve karabiber
• Bir tutam muskat
• 100 gram parmesan peyniri
• 30 gram tereyağı
• 1 paket spaghetti makarna

Spaghettti Bolognese Yapılışı: 

1. Soğan ve havucu rondodan geçirip zeytinyağında kavurun.
2. Kıymayı ekleyip kavurmaya devam edin.
3. Karıştırmayı unutmayın, böylece yanma olmaz; bu aşamada daha önce hazırladığınız sarımsakları ekleyin.
4. 20 dakika sonra domates salçasını ekleyin.
5. Rondodan geçirdiğiniz kabuğu soyulmuş domatesleri ekleyin.
6. Düşük ateşte pişirin.
7. Tuz ve baharatları ekleyin.
8. Şekeri ilave edin.
9. Sebzeler ve kıyma iyice karışana kadar kaynatın. Suyunu yitirirse biraz daha ekleyebilirsiniz.
10. Pişirdiğiniz spagettinin üzerine ekleyerek servis yapın.
11. Afiyet olsun.

4) Somonlu ve Kremalı Makarna

Kuzey Avrupa’nın besleyici somon balığı, son yılların gözde gıda maddelerinden biri; makarna ve bezelye ile birleşince bağışıklık sisteminizin güçlenmesine yardımcı olur.

Somonlu ve Kremalı Makarna Malzemeleri: 

• 300 gr farfalle (kelebek makarna)
• 250 gr somon
• 50 gr dereotu
• Yarım çay bardağı zeytinyağı
• 3 yeşil soğan
• 300 ml krema
• 1 adet limon suyu
• Tuz
• Taze çekilmiş karabiber
• 150 gr dondurulmuş bezelye

Somonlu ve Kremalı Makarna Tarifi: 

1. Makarnayı haşlayın.
2. Bir tavayı zeytinyağı ile ısıtın; ince doğranmış yeşil soğanları ve dereotunu ekleyin.
3. Karışımı 2 dakika soteledikten sonra bezelyeyi ve somonları ekleyip pişirin.
4. Krema ve limon suyunu ilave edip 3-4 dakika daha pişirin ve ocaktan alın.
5. Makarna ile sosu birleştirip karıştırın.
6. Karabiber ekleyerek servis edin.
7. Afiyet olsun!

5) Zeytinli Makarna 

Zeytinin yakışmadığı bir yemek yok! Akdeniz ülkelerinin belirgin lezzeti zeytini, pizzaların yanı sıra makarnada da kullanabilirsiniz. Hem de bu kadar kolay hazırlanıp, lezzeti yüksek olan bir makarna tarifine ulaşmanız çok kolay. Aman dikkat, ocağın dibinden sıyırmaya başlamayın! Acaba bu makarna da Akdeniz diyeti düzenine dahil mi?

Zeytinli makarna için evde bulunan her türlü malzemeyi kullanabilirsiniz; yaratıcılığınızı konuşturmak tamamen size kalmış. Bu tarifi bir salata ve makarna karışımı olarak da düşünebilirsiniz, örneğin mozzarella peyniri bu tarife pek yakışıyor.

Tüm malzemeleri tezgaha dökün; aklınıza ne gelirse bu Akdeniz türü makarnaya ekleyin! Fakat dağılan dapurlar ve alınan kilolar için sorumluluk kabul etmiyoruz, söylemeden geçmeyelim.

Zeytinli Makarna Malzemeleri: 

• 1 paket makarna
• 1 kg küçük boy domates
• 3 diş sarımsak
• 1 çay kaşığı kekik
• 1 acı kırmızı biber
• Tuz
• 5 çorba kaşığı sızma zeytinyağı
• 1 kase sofralık siyah zeytin
• 1 tutam kıyılmış fesleğen

Zeytinli Makarna Tarifi:

1. Zeytinlerin çekirdeklerini çıkartıp doğrayın.
2. Sarımsakları temizleyip doğrayın.
3. Domatesleri de doğrayın. (Kabukları bırakabilirsiniz)
4. Tavada ısıttığınız zeytinyağına sarımsakları ekleyin ve orta ateşte pişirin.
5. Domates, tuz, acı biber ve kekik ekleyip, domatesler suyunu çekene kadar pişirin.
6. Ocaktan indirdiğiniz sosu zeytin ile birleştirin.
7. Makarnayı kaynadıktan sonra yaklaşık 9 dakika haşlayın. Süzdüğünüz makarnanın üzerine sosu ekleyin.
8. İsterseniz fesleğen ile süsleyip servis yapabilirsiniz.

6) Bal Kabaklı Makarna

Bal kabaklarının ana vatanının başta Meksika olmak üzere Güney Amerika olduğuna inanılıyor. Bu tropikal lezzeti, Akdeniz kültürünün vazgeçilmezi olan makarnayla birleştirince vücudunuzda şenlik havası yaratacağını söyleyebiliriz.

Ön yargılarınızı bir kenara bırakın ve bu hoş lezzeti denemeye açın. İşte bal kabaklı makarna tarifinin malzemeleri:

Bal Kabaklı Makarna Malzemeleri:  

• 1 paket penne makarna
• 3 yemek kaşığı tereyağı
• 3 yemek kaşığı un
• 3 su bardağı süt
• 1 çay kaşığı tuz
• 1/2 çay kaşığı taze çekilmiş tane karabiber
• 1 çay kaşığı ince kıyılmış sarımsak
• 1/2 su bardağı sert cheddar peyniri
• 1/2 su bardağı parmesan peyniri
• 1 su bardağı bal kabağı püresi

Bal Kabaklı Makarna Tarifi: 

1. Bal kabaklı makarna için bir fırına ihtiyacınız var. Fırını 375 dereceye ayarlayıp önceden ısıtmalısınız.
2. Bir tencereye su ve tuz koyup kaynatın, makarnayı ekleyerek pişirin.
3. Makarnaları süzüp soğumaya bırakın ve bal kabağı sosunu hazırlamaya başlayın.
4. Küçük bir sos tavasında tereyağını orta ateşte eritin, eriyen yağa un ekleyerek yaklaşık 1 dakika kavurun.
5. Hafifçe kahverengi oluncaya kadar sütü yavaş yavaş ekleyin. İsterseniz badem sütü veya soya sütü de kullanabilirsiniz.
6. Yaklaşık 5 dakika boyunca düşük ateşte karıştırmaya devam edin, ardından karabiber, tuz, sarımsak gibi baharatları ekleyin.
7. Önceden püre haline getirdiğiniz bal kabağını ekleyerek karıştırmaya devam edin.
8. Son olarak peynirleri ekleyin ve peynirler eriyince ocağı kapatın.
9. Makarnaları fırın kabına koyup üzerlerine sosunu dökün.
10. Fırında 20-30 dakika pişirin.
11. Fırından çıkarın ve hemen sıcak olarak servis edin.
12. Afiyet olsun!

7) Sebzeli Noodle

Kıymalı, tavuklu veya karidesli olarak hazırlanabilir; ama bizce en iyisi sebzelerle yapılan noodle!

Evde hazırlayabileceğiniz noodle veya onun sosunu, marketlerde de bulmanız mümkün.

Uzak Doğu mutfağının imza yemeği haline gelmiş noodle, eriştiye de benzettirilebilir. Kendi eriştenizi yapmayı denerseniz, bu tarife dahil edebilirsiniz.

Hem kolay hazırlanması hem de sağlıklı olması sebebiyle, bu tarif listemizdeki belki de en pratik olanı. Klasik sebzelerin dışına çıkmak istemiyorsanız, mantar ve kabak da ekleyebilirsiniz. Eğer daha sağlıklı bir seçenek isterseniz, düdüklü tencerede haşladığınız kemik suyu ilave edebilirsiniz.

Sebzeli Noodle Malzemeleri: 

• 1 paket noodle
• 1 adet havuç
• 1 adet kapya biber
• 3 adet yeşil biber
• 1 kase brokoli
• 3 dal taze soğan
• 3 yemek kaşığı soya sosu
• Zeytinyağı
• Tuz
• Karabiber

Sebzeli Noodle Tarifi: 

1. Noodle makarnayı haşlayın.
2. Jülyen doğradığınız havuç ve biberleri soteleyin.
3. Taze soğan ve yeşil biberleri ekleyin.
4. Son olarak baharatları ve soya sosunu ilave edin.
5. Makarnanız iyice piştikten sonra servise hazır!