Peru dediğinizde aklınıza yalnızca Machu Picchu geliyorsa, kendinizi hazırlayın, çünkü bu ülke adeta bir hazine! Kapağını açtığınızda sizi eşsiz kültürel zenginlikler, göz alıcı doğal güzellikler ve akılları karıştıran antik sırlarla dolu bir dünya bekliyor. Güney Amerika’nın kalbinde yer alan bu büyüleyici ülke, bir gün sizi çölün sıcaklığında yürütürken ertesi gün buz gibi dağların zirvesine çıkarabilir. Bir tarafta Alpaka yününden yapılan geleneksel ponçoların titizlikle işlenmiş desenleri, diğer tarafta ise hâlâ çözülmemiş Quipu düğümlerinin geçmişten seslendiği bir dünya… Patatesin evi, mısırın renk paleti, kobayların bayramı (!), Nazca Çizgileri’nin uzaylı teorilerine selam duran gizemi ve tabii ki limon suyunda pişmeden pişen ceviche! Peru, klişeleri yıkan ve her köşesinde yeni bir hikaye barındıran bir ülke. İşte Peru hakkında bilmeniz gereken ilginç detaylar…
1. Peru, Güney Amerika’nın üçüncü en büyük ülkesi
Peru, Güney Amerika’nın devlerinden biri! Yüzölçümü tam olarak 1.285.216 kilometrekare. Yani küçücük bir ülke değil; neredeyse kıtanın %7’sini kaplıyor. Haritada Peru’nun komşuları Ekvador, Kolombiya, Brezilya, Bolivya, Şili ve batısında büyük bir Pasifik Okyanusu bulunuyor.
Ülke, 25 bölgeye ayrılmış durumda ve her biri kendine özgü. Kuzeyde sıcacık yağmur ormanları, güneyde kurak çöl, batıda okyanus kıyıları, doğuda ise And Dağları’nın yüksek zirveleri… Peru, doğaseverler için bir cennet!
2. Peru’da 47 yerel dil konuşuluyor
Peru’da en az 47 yerel dil konuşuluyor (bazı kaynaklara göre 48). Bu, ülkenin bir dil mozaiği haline geldiği anlamına geliyor! Yaklaşık 4 milyon yerli halk, 55 farklı etnik gruba ayrılmış ve her birinin kendine has gelenekleri, dilleri ve lehçeleri var. Ancak resmi dilleri İspanyolca, Keçuva ve Aymara.
3. Ülke nüfusunun yaklaşık üçte biri başkentte yaşıyor
Peru’nun yaklaşık 32 milyonluk nüfusunun üçte biri Lima’da yaşıyor! Yani neredeyse 11 milyon insan bu şehirde yaşamakta… Lima yalnızca bir başkent değil, aynı zamanda ülkenin ticaret, ekonomi ve kültür merkezi.
İlginizi çekebilir:
Machu Picchu’nun Ötesinde: Güney Amerika’da Keşfedilmesi Gereken 10 Büyüleyici Arkeolojik Alan
4. Peru’nun inanılmaz derecede çeşitli bir iklimi var
Peru hakkında ilginç bilgiler vermeye devam ediyoruz. Peru, iklim çeşitliliği konusunda adeta bir doğa harikası! Dünya genelinde toplam 32 iklim tipinin 30’una ve ayrıca 90 mikro iklime sahip! Yani “Bugün hava nasıl?” sorusuna yanıt, bulunduğunuz bölgeye göre farklılık gösterebilir.
5. İnka İmparatorluğu/Tahuantinsuyo’nun mirası her yerde görebilirsiniz
İnka İmparatorluğu, Keçuva dilinde “Tahuantinsuyo” olarak bilinir ve anlamı “Dört Bölge Bir Arada”dır. Bu dört bölge:
- Chinchaysuyo
- Antisuyo
- Contisuyo
- Collasuyo
İnka’lar bu dev imparatorluğu neredeyse Güney Amerika’nın yarısına yaymışlardı. Bugünkü Peru, Arjantin, Bolivya, Kolombiya, Şili ve Ekvador’u kapsa da İspanyolların gelmesiyle savaş ve hastalıklarla her şey değişti…
6. Adeta bir patates cenneti
Patatesin ana vatanı Peru! M.Ö. 8.000 ile 5.000 arasında burada ilk kez yetiştirilmeye başlandı. Bugün Peru, en az 4.000 farklı patates türüne ev sahipliği yapıyor. Evet, yanlış duymadınız: dört bin!
Çiftçiler genellikle bu eşsiz patates türlerini yerel pazarlarda satıyor, yani Peru dışına çok fazla çıkmıyorlar. Eğer dünya dışı bir patates görmek istiyorsanız, kesinlikle Peru’yu ziyaret etmelisiniz!
7. Peru’nun ulusal yemeği oldukça şaşırtıcı bir şekilde hazırlanmaktadır
Peru’nun ulusal yemeği “Ceviche”yi hiç duydunuz mu? Taze balıklar, limon suyu, soğan, biber ve çeşitli baharatlarla marine ediliyor. İlginç olan ise, balıklar pişmiyor ama limonun asidi sayesinde pişmiş gibi görünüyor. Bu bir mutfak sihri yaratıyor: Ne çiğ ne pişmiş…
8. Geleneksel Peru ponçolarının yapımı altı ayı bulabiliyor
Peru ponçoları yalnızca soğuktan koruma işlevi görmez, aynı zamanda bir statü sembolüdür. Genellikle alpaka yününden yapılan bu elbise, renkli geometrik desenlerle süslenir. Bu, emek ve sanatı bir araya getirir! Bir ponçonun yapımı altı ayı bulabilir. Giydiğinizde yalnızca ısınmaz, aynı zamanda Peru’nun kültürünü de taşırsınız.
9. Quipu olarak bilinen düğüm kayıtları hakkında hâlâ kesin bir bilgi yok
İnka’ların yazılı dili yoktu, ama kayıt tutmayı çok iyi biliyorlardı. Bunu “Quipu” adında bir sistemle yapıyorlardı; yani düğümlü iplerle. Farklı renkler, uzunluklar ve düğümler bir araya gelerek bilgi depoluyordu. Sayılar belliydi, ama bazı ipler belki de anlatı içeriyordu. Bugün hâlâ tam olarak çözülememiş bir sır!
10. Machu Picchu, her yıl 1.6 milyon ziyaretçi ağırlıyor
Evet, doğru duydunuz! Bu, günde ortalama 4.300 ziyaretçi demek. Peru’nun dağlarının zirvesinde saklanmış bu muhteşem antik İnka şehri bir turist mıknatısı. Ancak dikkat! Peru hükümeti bu kalabalığı kontrol etmek için bazı sınırlamalar getirmiştir: Düşük sezonda en fazla 4.500, yüksek sezonda ise 5.600 kişi ziyaret edebiliyor. Yani Machu Picchu hayaliniz varsa, biletlerinizi aylar öncesinden almalısınız! Küçük ama havalı bir bilgi: Machu Picchu, 2007’de Dünyanın Yeni Yedi Harikası listesine girdi. Gerçekten de hakkını veriyor!
İlginizi çekebilir:
Machu Picchu Hakkında Muhtemelen Daha Önce Duymadığınız 10 İlginç Bilgi
11. Peru, antik tuz şekillendirme sanatıyla tanınıyor
Peru hakkında ilginç bilgileri paylaşmaya devam ediyoruz. Cusco yakınlarındaki Maras tuz tarlalarını duydunuz mu? Burası, doğanın ve insan zekaının birleştiği bir harika! Tuz üretimi burada yaklaşık 500 yıldır, hemen hemen hiç değişmeden devam ediyor. Tuzlu su, doğal kaynaklardan küçük havuzlara yönlendirilir, güneşle buharlaşır ve geriye parıldayan tuz kristalleri kalır. Yani Peru’da sadece manzaralar değil, tarihle iç içe üretim teknikleri de sizi etkiliyor.
12. Peru’da 50’den fazla mısır çeşidi var
Dünyada bu kadar çok mısır çeşidi buluşabilir mi? Peru’da buluşuyor! Tam 55 farklı mısır türü mevcut. Siyah, mor, beyaz, sarı… Hangi rengi seçerseniz! Bu çeşitlilik, Peru mutfağının vazgeçilmez bir unsuru olmasını sağlıyor.
13. Ülkede her yıl Gine domuzu bayramı kutlanıyor
Cuy, yani Gine domuzu, Peru’da yalnızca sevimli evcil hayvanlar değil, aynı zamanda geleneksel bir yemek türüdür. Ayrıca, Ekim ayının ikinci Cuması’nda onlara adanmış bir bayram bile var!
Bu özel günde Gine domuzları süslenir, podyumda sergilenir ve ardından geleneksel yöntemlerle hazırlanarak sofralarda yer alır. Sizi biraz alışılmadık gelebilir, ama cuy, Peru’nun kültürünün ayrılmaz bir parçasıdır.
14. Ulusal içki Pisco Sour, özel bir bayramla kutlanıyor
Peru’nun ulusal içkisi olan Pisco Sour, her yıl Şubat ayının ilk Cumartesi günü kutlanıyor. Bu kokteyl, limon suyu, yumurta beyazı ve acı otlarla karıştırılan pisco içkisiyle yapılmaktadır. Pisco, 16. yüzyılda İspanyolların icat ettiği damıtılmış bir üzüm içeceğidir. Ancak bu kutlama yalnızca içki değil, Peru kültürüne dair her şeyi onurlandırmak için bir vesiledir!
15. Gizemli Nazca Çizgileri Peru çölünde yer alıyor
Peru çöllerindeki Nazca Çizgileri, gökyüzünden bakınca kuşlar, bitkiler, hayvanlar ve geometrik desenler olarak görülebilen dev figürlerdir. 700’den fazla şeklin toplam uzunluğu yaklaşık 1.300 km. En ilginç kısmı ise: Bu figürler yalnızca yukarıdan net bir şekilde görülüyor! Kim yapmış, neden yapmış? Hâlâ kesin bir bilgi yok. Gizem perdesi hâlâ aralanmadı.
İlginizi çekebilir:
Binlerce Yıllık Bir Gizem! Peru’daki Nazca Çizgileri Hakkında Bilmeniz Gerekenler
16. Amazon Nehri’nin kaynağı Peru’da başlıyor
17. Dünyanın en büyük kum tepesi Peru’da
Peru hakkında ilginç bilgiler vermeye devam ediyoruz. Cerro Blanco, Ica bölgesinde bulunuyor ve 2.077 metre ile dünyanın en yüksek kumulu unvanına sahip. Manzarası büyüleyici, zirvesine tırmanmak ise efsane! Daha adrenalin dolu bir şey arıyorsanız, kum sörfüne ne dersiniz?
18. Peru’da gökkuşağı çizgilerine sahip muhteşem bir dağ var
Vinicunca, ya da bilinen adıyla Gökkuşağı Dağı, Cusco’ya yaklaşık 100 km uzaklıkta. 2015 yılında buzul erimesiyle rengarenk katmanları ortaya çıkmış. Bu muhteşem görünüm, yer altındaki maden katmanlarının yavaş yavaş yükselmesiyle oluşmuştur. Turkuaz, altın, bordo, lavanta… Sanki doğanın tuvalinden fırlamış bir sanat eseridir!
19. Cotahuasi Kanyonu, Büyük Kanyon’un iki katı kadar derin
Eğer “Büyük Kanyon”ı büyüleyici buluyorsanız, Cotahuasi Kanyonu’nu görmeden karar vermeyin. Yaklaşık 3.535 metre derinliği ile bu kanyon, Büyük Kanyon’un neredeyse iki katıdır! Peru’nun Coropuna ve Solimana dağları arasında gizlenmiş bu doğa harikası, doğaseverler için gerçek bir cennet.
20. Titicaca Gölü, gökyüzüne en yakın göllerden biridir
Peru hakkında ilginç bilgiler yazımızın sonuna geldik. Peru ve Bolivya sınırındaki Titicaca Gölü, 3.812 metre yükseklikte yer alır ve üzerinde teknelerin dolaştığı dünyanın en yüksek gölüdür. Ancak gölde asıl ilgi çeken Uros Adaları’dır! Tamamen sazlıklardan yapılmış ve göl üzerinde yüzmektedirler! Gerçekten de başka bir dünyaya yapılan bir yolculuk gibidir.
Kaynak: 1
