Bazı ülkeler, yalnızca turistik cazibeleriyle değil, isimleriyle de dikkat çekmek ister. Uluslararası platformlarda kendilerini tanıtırken belirli bir gurur ve karizma sergilerler. Tarihsel birleşmelerin izleri veya bağımsızlık mücadelesinin yankıları… Bu yazıda, tam adı pasaportlara sığmayan ülkelere bir göz atıyoruz. Hazırsanız, dünya turumuza başlayalım: Kalem kağıt almanıza gerek yok, ama isimleri aklınıza kazımak isterseniz birkaç bardak kahveye ihtiyacınız olabilir. İşte karşınızda: Dünyanın en uzun ülke isimleri!
1. Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı (The United Kingdom Of Great Britain And Northern Ireland)
Kulağa hoş geliyor, değil mi? Ama bir o kadar da uzun! Çoğumuz kısaca “İngiltere” veya “Britanya” demeyi tercih etse de, aslında tam adı: “Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı”. Bu isim, tarihsel bir birleşmenin izlerini taşıyor. 1707 yılında İngiltere ve İskoçya, siyasi olarak birleşerek “Birleşik Krallık” adını aldı. Ardından Galler ve İrlanda da bu yapıya katıldı.
Günümüzde İrlanda Cumhuriyeti ayrı bir ülke konumunda, ancak Kuzey İrlanda hala Birleşik Krallık’ın parçası olmaya devam ediyor. Bu yüzden hâlâ “Kuzey İrlanda” olarak anılmakta. Yani özetle, adı kadar karmaşık bir geçmişi mevcut!
2. Bağımsız ve Egemen Kiribati Cumhuriyeti (Independent and Sovereign Republic of Kiribati)
Kiribati… Adını duymamış olabilirsiniz ama Pasifik Okyanusu’nun tam merkezinde bulunan bu küçük ada ülkesi, uzun ismiyle dikkat çekiyor: Bağımsız ve Egemen Kiribati Cumhuriyeti (Independent and Sovereign Republic of Kiribati).
1979’da İngilizlerden bağımsızlıklarını ilan ettiler ve bu önemli olay, ülkenin adı üzerinde büyük bir etki yarattı. “Biz bağımsızız, egemeniz ve kendi kendimizi yönetiyoruz!” mesajını adeta haykırmak istemişler. Boyutuna aldanmayın; Kiribati’nin ismi, özgürlüklerinin bir simgesi gibidir.
3. Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti (Democratic Socialist Republic of Sri Lanka)
Sri Lanka, 1948’de Britanya’dan bağımsızlığını kazandıktan sonra “Seylan” ismini bıraktı. Bu isim, Avrupalı kaşiflerin adaya koyduğu bir isimdi ama halk kendini bu şekilde ifade etmek istemiyordu. 1972’de daha yerel ve anlamlı bir isim seçerek Sri Lanka, yani “Görkemli Ada” adını aldı.
Sadece bununla kalmadılar! 1978’de resmi adlarına siyasi kimliklerini de eklediler: Sri Lanka Demokratik Sosyalist Cumhuriyeti (Democratic Socialist Republic of Sri Lanka). Bu isim, hem demokratik hem sosyalist bir yönetim modelini benimsediklerini ve halkçı değerlere önem verdiklerini simgeler. Dolayısıyla isim, sadece bir isim değil, aynı zamanda ideolojik bir duruş gösterir!
İlginizi çekebilir:
Yeni Bir Ülke Mi? 2027 Yılında Bağımsızlığını İlan Edeceği Söylenen Bougainville Hakkında Bilmeniz Gerekenler
4. Saint Christopher ve Nevis Federasyonu (Federation of Saint Christopher and Nevis)
Karayipler’in en sevimli ikililerinden biri: Saint Kitts (Christopher) ve Nevis. Evet, belki küçükler ama tarihleri büyük. Bu iki ada, İngiliz sömürgesi olarak geçirdiği yüzyıllar sonunda 1967’de bağımsızlıklarını ilan etti. Ancak ayrılmak yerine, “Gel beraber yürüyelim bu yolda” diyerek federasyona dönüşmeyi tercih ettiler. İsimlerinde her iki adayı da barındırarak Saint Christopher ve Nevis Federasyonu (Federation of Saint Christopher and Nevis) adını aldılar. Hem adil hem romantik bir birliktelik örneği, değil mi?
5. Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti (Federal Democratic Republic of Ethiopia)
Dünyanın en uzun ülke ismine sahip ülkeleri mercek altına alıyoruz. Eskiden Habeşistan olarak bilinen Etiyopya, 1931’de İmparator Haile Selassie döneminde bugünkü adını aldı. Ancak asıl büyük dönüşüm 1995’te gerçekleşti. Yepyeni bir anayasa kabul edildi ve ülkenin ismi de buna uygun olarak Etiyopya Federal Demokratik Cumhuriyeti (Federal Democratic Republic of Ethiopia) haline geldi.
Bu ismin her kelimesi bir anlam taşıyor:
- Federal: Farklı etnik ve kültürel grupların kendi bölgelerinde özerk olmalarını ifade eder.
- Demokratik: Halk iradesine dayalı bir yönetim biçimini temsil eder.
- Cumhuriyet: Monarşiden tamamen uzak, halkın yönettiği bir sistemi simgeler.
Dolayısıyla isim, yalnızca bir isim değil; geçmişten geleceğe uzanan politik bir anlatım! Dünyanın en uzun resmi ülke isimlerini keşfetmeye devam ediyoruz.
6. São Tomé ve Príncipe Demokratik Cumhuriyeti (Democratic Republic of São Tomé and Príncipe)
Eğer “tropik cennet” yoksa, São Tomé ve Príncipe onun tanımı olabilir! Afrika’nın batı kıyılarının açıklarında yer alan bu güzel ada ülkesi, adeta okyanusun ortasında parlayan bir mücevher gibidir. Ancak bu güzelliğin arkasında oldukça zor bir geçmiş yatıyor.
Uzun yıllar boyunca Portekiz’in sömürgesi olan bu ada, 1975 yılında bağımsızlıklarını kazanmış ve bu tarih, yalnızca özgür bir millet olma kararlılığını değil, aynı zamanda demokrasiyi de benimseme isteğini göstermektedir.
Peki neden “Demokratik Cumhuriyet” ifadesi ismin sonunda yer alıyor? Çünkü bu, halkın kendi yöneticilerini seçtiği, özgür iradenin esas alındığı bir sistem benimsediklerini göstermektedir. “Biz artık özgürüz ve halkın iradesiyle yönetiliyoruz!” dedikleri açık bir mesaj. Küçük ama gururlu bir ülke; bir bakıma: “Evet, haritada büyüteçle bakarsanız görünürüz, ama egemenliğimiz dev gibi!” mesajını veriyorlar.
İlginizi çekebilir:
Dünyanın En Eski Cumhuriyeti San Marino Hakkında Bilmeniz Gereken 9 Gerçek
7. Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti (People’s Democratic Republic of Algeria)
Cezayir’in hikayesi, bir bağımsızlık destanı gibidir. Fransız sömürüsüne karşı 132 yıl süren bir direnişin ardından, 1962 yılında nihayet özgürlüklerine kavuşurlar. Ancak bu özgürlük kolay kazanılmamış; çok acı ve gözyaşı ile dolu bir süreçten geçmişlerdir.
Ve bu yüzden, ülkenin adı yalnızca Cezayir değil. “Demokratik Halk Cumhuriyeti” ifadesi, halkın mücadelesine, birliğine ve beraberliğine bir saygı duruşudur. Bu cumhuriyet, halkın kendi kaderini tayin etme hakkını kazanmış bir yerdir.
Geçmişte demokrasi konusunda bazı soru işaretleri olsa da, özellikle 2010’lu yıllardaki halk hareketlerinin artışı, Cezayir’i daha demokratik bir yapıya yönlendirmiştir. İsmiyle yaşamak için mücadele eden ülkelerden biri olarak öne çıkıyor: “Halk için, halk tarafından” mottosunun tam karşılığı.
8. Nepal Federal Demokratik Cumhuriyeti (Federal Democratic Republic of Nepal)
Nepal denildiğinde akla gelen ilk şeylerden biri Himalayalar, Everest ve muhtemelen biraz da mistik bir huzurdur. Ama bu dağların ardında tarihî olaylarla dolu, güçlü bir halk bulunmaktadır.
Geçmişte krallıkla yönetilen Nepal, tam 240 yıl boyunca monarşiyle yönetilmiştir. Yani düşünsenize, atalarınız kralları görmüş! Ancak her çağın bir sonu vardır. 2008 yılında Nepal halkı, tarihe bir not düşerek monarşiyi sona erdirdi ve yepyeni bir yolla ilerlemeye başladı: Federal Demokratik Cumhuriyet!
Bu isim, ülkenin farklı bölgelerinin eşit temsil edildiğini (federal) ve halkın yönetime doğrudan katıldığını (demokratik) anlatıyor. Artık krallar yok, oylar var! Nepal, “Ben artık özgürüm, halkım da söz sahibi!” diyerek durumu net bir şekilde özetliyor. Üstelik bunu dağların gölgesinde değil, tepelerinde yapıyorlar!
9. Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti (Democratic People’s Republic of Korea)
Şimdi ise biraz daha çelişkili bir örneğe geçelim: Kuzey Kore. Resmi adıyla Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti, fakat gerçeğiyle yüzleşmemiz gerekirse, bu isim tam anlamıyla bir ironi. 1953’te Kore Savaşı sonrası kurulan bu rejim, ne halkla ne demokrasi ile pek alakalı. Dışarıdan bakınca “Vay canına, ne demokratik bir isim!” diyebilirsiniz. Fakat içeride durum pek öyle değil. Ülke, dünyanın en kapalı ve baskıcı rejimlerinden biri olarak biliniyor. İnternet yok, özgür basın yok, düşünce özgürlüğü yok… Bu da gösteriyor ki, bazen isimler sadece bir vitrin… İçerisine bakmadan aldanmamak gerekir.
İlginizi çekebilir:
10. Bağımsız Papua Yeni Gine Devleti (Independent State of Papua New Guinea)
Dünyanın en uzun resmi ülke isimleri yazımızın sonuna geldik. Pasifik Okyanusu’nun gizemli köşelerinden birinde yer alan Papua Yeni Gine, doğal güzellikleri ile belgesel yıldızı gibi! Ancak bunun yanı sıra zengin bir tarihe de sahiptir.
Başlangıçta İngilizlerin, daha sonra ise Avustralya’nın kontrolündeki bu topraklar, 1975’te kendi bayrağını dalgalandırmaya başladı. O an, bağımsızlık rüzgarlarının estiği zamandı ve “Bağımsız Papua Yeni Gine Devleti” adını aldılar.
Buradaki “Bağımsız” kelimesi tesadüf değil. Halk için, bu kelime bir yaşam tarzı anlamına geliyor. Çünkü bağımsızlıkları onlar için sadece bir tarih değil; aynı zamanda bir onur, bir kimlik ve gelecek demek.
Bugün hala bu bağımsızlık duygusu, ülkenin dört bir yanında kendini hissettiriyor. Adeta “Biz kendi kaderimizi çizeriz!” diyerek dünyaya sesleniyorlar.
Kaynak: 1
