Batıda Myanmar’dan doğuda Filipinler’e, güneyde Endonezya’ya uzanan Güneydoğu Asya, oldukça geniş bir coğrafi alanı kapsar. Bu bölge, dünyanın en eski ve büyüleyici tarihi mekanlarından bazılarını barındırıyor. UNESCO Dünya Mirası alanları, binlerce yıldır burada yaşayan insanların dini geleneklerine, kültürüne ve mirasına büyüleyici bir bakış açısı sunuyor. Angkor Tapınakları’nın mistik havasından Sukhothai’nin antik kalıntılarına, Hoi An’ın tarihi liman kenti atmosferinden Borobudur Tapınağı’nın manevi önemine ve Bagan’ın binlerce tapınakla dolu manzarasına kadar her bir yer, bölgenin kültürel zenginliği ve çeşitliliğini yansıtıyor. Bu yazıda, Güneydoğu Asya’nın bu eşsiz miras alanlarına yakından göz atacak ve onların kültürel, tarihi ve mimari değerlerini keşfedeceğiz. İşte Güneydoğu Asya’da bulunan UNESCO dünya mirası alanları 👇
1. Angkor Tapınakları, Kamboçya
Angkor Tapınakları, dünyanın en ikonik tarihî mekanlarından biridir. Yüzlerce antik tapınaktan oluşan bu arkeoloji parkı, 1992 yılında UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir. Kalıntıların en önemlisi, dünyanın en büyük dini anıtı olan Angkor Wat’tır. Bu tapınaklar, 9. yüzyıldan 15. yüzyıla kadar süren Khmer İmparatorluğu döneminde inşa edilmiştir ve Güneydoğu Asya’nın en önemli arkeolojik ve dini alanlarından biridir.
Angkor, zirve döneminde dünyanın en büyük şehri olup, 1 milyon insanı barındırıyordu. Kamboçya kültürünün merkezinde altı yüzyıla yakın bir süre kaldıktan sonra imparatorluk, 1431’de Tayland güçlerinin saldırısının ardından çökmüştür. Şehir ve tapınakları, yüzyıllar boyunca terk edilmiştir ve doğa, bölgeyi geri almaya başlamıştır. 1800’lerin ortalarında Avrupalı sömürgeciler tarafından keşfedildiğinde ağaçlar binaların içine kök salmış ve taş duvarları aşmayı başarmıştır. Günümüzde doğanın ve insan yapımının birleşimi, Angkor Tapınaklarını her yıl milyonlarca kişinin ilgisini çeken büyüleyici bir yer haline getiriyor.
İlginizi çekebilir:
Kamboçya’nın Egzotik Mirasını Keşfetmek İçin 18 Neden
2. Sukhothai, Tayland
Sukhothai Tarihi Parkı, Tayland’ın kuzeyinde yer alıyor ve Tayland’ın ilk başkenti olarak biliniyor. Bu alanda, Tay mimarisinin ilk örneklerini görmek mümkün. Sukhothai Tarihi Parkı, 1991 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilmiştir. Park, Sukhothai Krallığı’nın başkentinin kalıntılarını barındırır ve oldukça geniş bir alana yayılmaktadır. Burada, Wat Mahathat, Wat Si Chum, Wat Sa Si gibi önemli yapılar ve tapınaklar bulunmaktadır. Krallık döneminde, Kral Ramkhamhaeng, Theravada Budizmini devlet dini haline getirerek Sukhothai’de manevi ve ticari bir merkez oluşturmuştur. Ne yazık ki, ardından gelenler onun kadar başarılı olamamıştır.
3. Hoi An, Vietnam
Hoi An, Vietnam’ın ortasında bulunan tarihi bir şehir ve önemli bir turistik nokta. Şehir, 1400’lü yıllarda yoğun bir ticaret limanı olarak faaliyet göstermeye başladı ve 1999 yılında UNESCO Dünya Mirası statüsü kazandı. Thu Bon Nehri’nin yanında yer alan Hoi An, 15. ve 19. yüzyıllar arasında önemli bir ticaret merkeziydi. Bu dönemde Çin, Japonya, Hollanda ve Hindistan gibi birçok ülkeden tüccarlar buraya gelmiştir. Antik Kent, yerli ve yabancı kültürlerin eşsiz bir sentezini yansıtmaktadır. Hoi An’ın eski şehir bölgesi, iyi korunmuş tarihi yapılarla doludur. Ahşap dükkanlar, dar sokaklar ve renkli fenerlerle süslenmiş bu bölge, ziyaretçilere geçmişin atmosferini tattırmaktadır. En bilinen yapılarından biri 16. yüzyılda inşa edilen Japon Köprüsü’dür. Bu kapalı köprü, Hoi An’ın sembollerinden biridir ve Japon mimarisinin güzel bir örneğidir.
İlginizi çekebilir:
Komodo Ejderinden Kızıl Pandaya: Asya Kıtasında Gördüğünüz 10 Eşsiz Hayvan
4. Borobudur Tapınağı, Endonezya
Güneydoğu Asya’daki UNESCO Dünya Mirası alanları serimize devam ediyoruz. Endonezya’nın Java adasında bulunan Borobudur, dünyanın en büyük Budist tapınağıdır. 9. yüzyılda 2 milyon blok taş kullanılarak inşa edilmiştir. Tapınak, kutsal dağ Meru’nun bir temsili olarak tasarlanmıştır. Temel yapı, dünyevi dünyayı, üst kısım ise nirvanayı ifade eder. Zirve, sonsuzluğu simgeleyen dairesel bir platformdan oluşmaktadır. Duvarları, Budist mitolojisinden hikayeler anlatan rölyeflerle bezeli olan tapınakta, ayrıca 500’den fazla Buda heykeli ve 2.600’den fazla kabartma paneli bulunmaktadır. Diğer birçok kadim anıt gibi terk edilen bu tapınak, 1815’te İngiliz kaşifler tarafından yeniden keşfedilene kadar neredeyse bin yıl boyunca yalnız kalmıştır.
5. Georgetown ve Melaka, Malezya
Malezya’daki Georgetown ve Melaka, 2008 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alan Malacca Boğazı Tarihi Şehirleri’ni meydana getiriyor. Georgetown, Malezya’nın kuzeybatısındaki baharat adası olarak bilinen Penang Adası’nın kültürel merkezi konumundadır. Adanın renkli başkenti, Malezya’nın en önemli ve güzel mimari yapılarından bazılarını barındırmaktadır. Ayrıca, ülkenin gastronomi başkenti olarak bilinir. Georgetown, ikonik Blue Mansion ve Malezya’nın sömürge çağından kalma tarihi Fort Cornwallis gibi kültürel ve tarihi zenginliklerle doludur.
Malezya Yarımadası’nın güney kıyısındaki Melaka, stratejik konumu sayesinde sömürgeciliğin zirve yaptığı dönemde Avrupalı güçler tarafından uğruna savaşılan önemli bir ticaret merkezi haline gelmiştir. Bu şehir, tarihi boyunca Portekiz, Hollanda, İngiltere ve Çin güçleri tarafından işgal edilmiştir. Bu sayede şehirdeki kültürel sentez gözler önüne serilmektedir. Melaka, 1521 yılında Portekizliler tarafından inşa edilen Güneydoğu Asya’nın en eski kilisesi Saint Paul’a ev sahipliği yapmaktadır. Ünlü Hollanda Meydanı, Stadthuy’lar gibi Hollanda dönemi mimarisiyle dolu yapılar da yer almaktadır.
İlginizi çekebilir:
Asya Ülkeleri Üzerine Düşündürücü 8 Gerçek
6. Bagan, Myanmar
Eski adı Pagan olan Bagan Antik Kenti, Pagan Krallığı’nın ilk başkenti olmuştur. 9. ve 13. yüzyıllar arasında gelişmiş olan bu şehir, o dönemlerde dini ve kültürel öğrenimin merkezi durumundaydı. 11. yüzyılda Kral Anawrahta, günümüz Myanmar’ını oluşturan toprakları bir araya getirmiştir. 11. yüzyılda Kral Anawrahta’nın Budizmi resmi din olarak benimsemesiyle Bagan, Budist mimarisinin ve sanatının merkezi haline gelmiştir. Burada, dünyanın en etkileyici ve büyük Budist tapınak komplekslerinden biri bulunmaktadır. Yapıların inşası, Anawrahta döneminde başlamış, fakat Kral Kyansittha projeyi daha da ileri taşımıştır. Günümüze ulaşan tapınaklar, stupalar ve manastırların bulunduğu bu alanda, 2.000’den fazla yapı mevcut olup, Bagan, Güneydoğu Asya’nın en büyük arkeolojik hazinelerinden biri olarak kabul edilmektedir.
7. My Son Sanctuary, Vietnam
My Son Sanctuary, Vietnam’ın Quang Nam Eyaleti’nde yer alan, Champa Krallığı’na ait antik bir tapınak kompleksidir. Burası, bir dönem büyük siyasi ve dini öneme sahip olmuştur. 2. yüzyılda kurulan Champa Krallığı, Orta ve Güney Vietnam’daki klanları bir araya getirmiştir. Tapınak kompleksinin inşasının 4. yüzyılda başladığı düşünülmektedir. O dönemde, bölgede Hint Hinduizminden büyük ölçüde etkilenen benzersiz bir kültürel yapı oluşmuştur. İlk tapınak, tanrı Şiva’ya ibadet etmek adına inşa edilmiştir. Geçmişteki hükümdarlar, özelleştirilmiş anıtlarını inşa ederek bu geleneği sürdürmüşlerdir.
Alan, toplu halde bir araya getirilen 70’ten fazla tapınağı kapsamaktadır. Çoğu Şiva’ya ibadet etmek için inşa edilmiş olsa da, bazıları Vişnu ve Krişna gibi diğer Hindu tanrılarına da adanmıştır. Bu alan da çoğu UNESCO miras alanı gibi yüzyıllar boyunca terk edilmiştir. Ancak 19. yüzyılın sonlarında Fransız arkeologlar tarafından yeniden keşfedilmiş ve 1937 ile 1943 yılları arasında restore edilmiştir. Ne yazık ki, alanın bazı kısımları II. Dünya Savaşı ile Birinci ve İkinci Çinhindi Savaşları sırasında ciddi hasar görmüştür. Günümüzde geriye kalan anıtlar, Champa mimari tarzının en önemli örnekleri arasında yer almaktadır.
8. Kavanozlar Ovası, Laos
Kavanozlar Ovası (Plain of Jars), Laos’un Xieng Khouang bölgesinde konumlanan çok sayıda büyük taş kavanozla dolu bir arkeolojik alandır. Bölge genelinde 90’dan fazla kavanoz alanı bulunmaktadır ve her biri değişen sayılarda, genellikle 1’den 400’e kadar kavanoz içermektedir. Kavanozların boyutları da oldukça çeşitlidir. Taş kavanozların kesin yapım tarihi ve kullanım amaçları hâlâ bilinmemektedir. Ancak, bu taş yapıların cenaze törenlerinde kullanıldığına dair teoriler bulunmaktadır. Yerel efsaneler ise, düşmanlarına karşı zafer kazanan devlerin bu kavanozlardan içki içtiğini ifade eder.
Bu bölge, Laos tarihinin daha yakın dönemlerinde yaşanan trajik olayların izlerini taşımaktadır. Laos, Vietnam Savaşı sırasında maruz kaldığı yoğun bombardıman nedeniyle dünyanın en çok bombalanan ülkesi unvanına sahiptir. Kavanozlar Ovası’nın bulunduğu yer, bu bombardımandan en kötü etkilenen alanlardan biri olmuştur. Bomba kraterleri ve parçalanmış kavanozlar, burada yaşanan yıkıma dair birer tanıktır.
Güneydoğu Asya’da UNESCO dünya mirası alanları yazımızın sonuna geldik.
